مجله دلتا

از زماني كه ويروس كرونا به ايران رسيده، سوالات زيادي براي افراد مطرح شده و شايعات بسياري هم شكل گرفته است. در مجله سلامتي دلتا به تعدادي از رايج‌ترين سوالات درباره كرونا پاسخ داده‌ايم.

اين روزها همه درباره ويروس كرونا و راه‌هاي پيشگيري از‌ آن صحبت مي‌كنند. در اين ميان، شايعات زيادي هم شكل مي‌گيرد كه باعث نگراني و حتي گمراهي افراد مي‌شود. در اين مطلب مجله دلتا، تعدادي از اين شايعات را بررسي مي‌كنيم و به تعدادي از متداول‌ترين سوالات درباره كرونا پاسخ مي‌دهيم.

۱. با ماسك مي‌توانيم مانع انتقال ويروس شويم؟
يكي از متداول‌ترين سوالات درباره كرونا اين است كه اگر ماسك بزنيم مي‌توانيم مانع انتقال ويروس شويم يا خير. پوشيدن ماسك‌هاي معمولي يا فيلتردار حس امنيت بيشتري به ما مي‌دهد؛ اما اغلب به شكل صحيح از ماسك استفاده نمي‌كنيم و ممكن است خود ماسك به يك منبع انتقال ويروس تبديل شود. ماسك‌هاي معمولي جراحي جلوي انتقال ويروس را نمي‌گيرند؛ آن‌ها بسيار ريز هستند و از منافذ اين ماسك‌ها عبور مي‌كنند. اما از آن‌جا كه دوره نهفته بيماري كرونا حداقل دو هفته است، بهتر است همه افراد در مكان‌هاي عمومي از ماسك مناسب استفاده كنند؛ به اين طريق جلوي انتشار ناخواسته ذرات بزاق آغشته به ويروس در محيط و سرايت بيماري به ديگران گرفته مي‌شود. اگر به هر دليل از اين ماسك‌ها استفاده مي‌كنيد، به آن‌ها دست نزنيد و هر دو ساعت يك‌بار آن‌ها را عوض كنيد. يادتان باشد كه ماسك‌هاي استفاده شده را در سطل زباله در دار بيندازيد.

۲. ماليدن محلول حاوي الكل يا كلر روي بدن ويروس كرونا را مي كشد؟
خير، ماليدن الكل و ساير محلول‌هاي ضدعفوني‌كننده روي بدن، باعث مرگ ويروس‌هايي نمي‌شود كه پيش‌تر وارد بدن شده‌اند. از طرفي، استفاده بي‌رويه از اين محلول‌ها باعث آسيب به قسمت‌هاي حساس بدن مانند لب‌ و چشم‌ها مي‌شود. برخي از اين محلول‌ها صرفا بايد در ضدعفوني كردن سطوح محيط استفاده شوند؛ همچنين از تركيب الكل‌هاي صنعتي و آب به هيچ عنوان براي ضدعفوني كردن محيط يا بدن استفاده نكنيد.

در مواقعي كه به آب و صابون دسترسي نداريم، بهترين جايگزين، ضدعفوني‌كننده‌هاي الكل است؛ البته كارايي اين ضدعفوني‌كننده‌ها هم به غلظت الكل موجود در محصول وابسته است. به توصيه متخصصان، محصولي كه بين ۶۰ تا ۹۵ درصد آن متشكل از الكل باشد، انتخابي مناسب و ايده‌آل براي تميزكردن دست‌ها است.

۳. ويروس كرونا روي بسته‌هاي پستي باقي مي‌ماند؟
بهتر است وقتي به بسته‌هاي پستي و وسايل خارج از منزل يا عمومي دست مي‌زنيد،‌ مراقب باشيد. حتما بعد از لمس اين وسايل،‌ دست خود را با آب و صابون بشوييد يا ضدعفوني كنيد. دست آلوده‌ را به صورتتان نزنيد. به گفته مجله پزشكي Medical News Today، ويروس‌هاي كرونا مي‌توانند بين ۲ ساعت تا ۹ روز به‌صورت عفوني باقي بمانند.

۴. حيوانات خانگي به ويروس كرونا مبتلا يا ناقل آن مي شوند؟
يكي از رايج‌ترين سوالات درباره كرونا اين است كه حيواناتي مانند سگ و گربه هم مي‌توانند به كرونا مبتلا شوند يا ناقل آن باشند. هم اكنون هيچ نشانه اي مبني بر انتقال ويروس از حيوانات خانگي به انسان وجود ندارد. با اين حال، هميشه پس از تماس با حيوانات خانگي، دست‌هاي خود را بشوييد تا از انتقال احتمالي ساير بيماري‌‌هاي مشترك ميان انسان و حيوان در امان بمانيد.

۵. واكسن‌هاي ذات‌الريه يا آنفولانزا تاثيري بر كرونا دارند؟
خير، ويروس كوويد ۱۹؛ گونه جديدي از خانواده ويروس‌‌هاي كرونا است؛ پس واكسن‌هاي ديگر نظير واكسن آنفولانزا و ذات‌الريه تاثيري بر آن ندارند. دانشمندان در حال تلاش براي ساخت واكسن براي اين ويروس هستند؛ اما اين فرايند زمان‌بر است. پس تا آن موقع، پيشگيري از كرونا با توجه به توصيه‌هاي بهداشتي و مراقبت از خود، بهترين كار است.

۶. با مصرف سير مي‌توان از ابتلا به ويروس كرونا جلوگيري كرد؟
خير، سير ماده غذايي بسيار باارزشي است و خواص ضدباكتري دارد؛ اما  شواهدي مبني بر تاثير مصرف سير بر پيشگيري يا درمان ويروس كوويد ۱۹ وجود ندارد. در واقع ويروس‌ها موجودات زنده به حساب نمي‌آيند؛ پس موادي مانند سير و نمك با خاصيت ضدباكتري، روي آن‌ها اثري ندارند.

پيشنهاد مطالعه: براي آشنايي بيشتر با اين بيماري، “كرونا براي مردان خطرناك‌تر است يا زنان؟” را مطالعه كنيد.

در اين مطلب سعي كرديم به تعدادي از مهم‌ترين و متداول‌ترين سوالات درباره كرونا كه ذهن بسياري از افراد را به خود مشغول كرده پاسخ دهيم؛ بعد از خواندن مطلب اگر سوال و نظري داشتيد با ما در ميان بگذاريد.

اين روزها در رابطه با بيماري كرونا اخبار زيادي شنيده‌ايم كه بسياري از آن‌ها حقيقت دارند و تعدادي هم شايعه است. در مجله سلامتي دلتا به بررسي اين موضوع پرداخته‌ايم كه ميزان تلفات اين بيماري به جنسيت مرتبط است يا نه.

اين هفته، مركز كنترل و پيشگيري از بيماري‌هاي چين بزرگترين تجزيه و تحليل موارد ويروس كرونا را تا به امروز منتشر كرد. محققان دريافته‌اند اگرچه زنان و مردان تقريبا به يك ميزان به كرونا آلوده شده‌اند؛ اما ميزان مرگ و مير در مردان ۲.۸ درصد و در زنان ۱.۷ درصد است. طبق آمار اين مساله فقط مربوط به كرونا نمي‌شود. مردان در حين شيوع سندرم حاد تنفسي سارس و سندرم تنفسي خاورميانه مِرس نيز بيشتر از زنان جانشان را از دست دادند.

يك مطالعه منتشر شده در ژورنال Annals of Internal Medicine نشان داد كه در سال ۲۰۰۳ در هنگ‌كنگ، زنان بيشتري نسبت به مردان به سارس مبتلا شدند؛ اما ميزان مرگ و مير در بين مردان ۵۰ درصد بيشتر بود. در اين مطلب مجله دلتا به بررسي اين موضوع پرداخته‌ايم كه آيا واقعا ويروس كرونا از مردان بيشتر تلفات مي‌گيرد، چرا؟

چرا كرونا بيشتر جان مردان را مي‌گيرد؟
دانشمندان مي‌گويند در اين مساله كه مردان تلفات بيش‌تري مي‌دهند، عوامل مختلفي دخيل است؛ از عوامل بيولوژيك گرفته تا مواردي كه ريشه در سبك زندگي دارند. در ضمن وقتي صحبت از واكنش سيستم ايمني بدن در برابر عفونت مي‌شود، مردان جنس ضعيف‌تري دارند. دانشمندي به نام سابرا كلين مي‌گويد: اين الگويي است كه ما در بسياري از عفونت‌ها ديده‌ايم. از نظر بيماري‌هاي ويروسي مربوط به دستگاه تنفسي، مردان مي‌توانند نتايج بدتري داشته باشند. همچنين زنان پس از واكسيناسيون پاسخ ايمني قوي‌تري ايجاد مي‌كنند و جواب بهتري به حافظه ايمونولوژيك مي‌دهند.

 تفاوت‌هاي واكنش سيستم ايمني بدن مردان و زنان
دكتر جانين كلايتون، مدير دفتر تحقيقات بهداشت زنان، در انستيتوي ملي بهداشت مي‌گويد: چيزي در سيستم ايمني زنانه وجود دارد كه نسبت به مردان پررنگ‌تر است. البته اين مزيت براي زنان دردسرهايي هم دارد؛ زنان بيشتر مستعد ابتلا به بيماري‌هاي خودايمني مانند ورم مفاصل و لوپوس هستند، بيماري‌هايي كه فعاليت سيستم ايمني بدن در آن‌ها زياد است و به اندام‌ها و بافت‌هاي بدن حمله مي‌كند. حدود هشتاد درصد از مبتلايان به بيماري خودايمني را زنان تشكيل مي‌دهند؛ اما دليل اين كه زنان از پاسخ ايمني قوي‌تري استفاده مي‌كنند كاملا مشخص نيست و تحقيقات هنوز در مراحل اوليه است. يك فرضيه اين است كه سيستم ايمني قوي‌تر زنان، مزيت بقا را به فرزندانشان مي‌بخشد و آنتي‌بادي از طريق شير مادر به نوزادي كه سيستم ايمني‌اش در حال توسعه است منتقل مي‌شود و به او براي دفاع از خود در برابر بيماري‌ها كمك مي‌كند.

آزمايش‌هاي علمي در اين مورد چه مي‌گويند؟
آزمايش‌هايي كه در آن موش‌ها در مواجهه با ويروس‌تاجي سارس قرار گرفتند، نشان داد كه مردان به احتمال زياد بيشتر از زنان در معرض ابتلا هستند و خطر ابتلا با افزايش سن مردان افزايش مي‌يابد. حتي وقتي موش‌هاي نر در معرض سطح پايين ويروس قرار گرفتند، ابتلاي آن‌ها به ويروس سارس شديدتر و پاسخ ايمني بدنشان در خلاص شدن از شر ويروس كمتر و كندتر بود.

رفتارهاي بهداشتي در اين تفاوت نقش دارند؟
رفتارهاي بهداشتي كه بر اساس جنسيت در برخي جوامع متفاوت است، ممكن است در پاسخ‌هاي مختلف به عفونت نيز نقش داشته‌ باشد. چين بيشترين تعداد افراد سيگاري را در جهان دارد كه آن‌ها نماينده حدود يك سوم از افراد سيگاري در جهان و ۴۰ درصد از مصرف‌كنندگان دخانيات در دنيا هستند؛ اما تقريبا كمتر از ۲ درصد از زنان چيني در مقايسه با مردان سيگار مي‌كشند. مردان چيني نيز نسبت به زنان، به ميزان بيشتري از ديابت نوع ۲ و فشار خون بالا رنج مي‌برند كه هر دو، خطر ابتلا به عوارض بعد از عفونت با ويروس كرونا را افزايش مي‌دهند. همچنين ميزان بيماري انسداد مزمن ريوي در مردان چيني دو برابر بيشتر از زنان است.

برخي مطالعات نشان داده‌اند كه زنان نسبت به مردان در رابطه با مراقبت‌هاي بهداشتي فعال‌تر هستند. براي مثال از ابتداي شيوع بيماري مسئولان بهداشت عمومي بارها و بارها بر اهميت شستن دست‌ها براي جلوگيري از عفونت تاكيد كرده‌اند؛ اما به گفته دكتر سابرا كلين، تحقيقات نشان داده‌است كه مردان، حتي كارمندان مراقبت‌هاي بهداشتي و مردان شاغل در حرفه‌هاي پزشكي، كمتر از زنان دست خود را شسته و از صابون استفاده مي‌كنند. اكيكو ايوازاكي استاد سيستم ايمني در دانشگاه «ييل» مي‌گويد: مردان بيشتر از زنان در معرض ويروس كرونا قرار دارند و نبايد درباره اين بيماري به احساس امنيت كاذب دچار شوند.

در آخر اين كه رعايت بهداشت فردي مهم‌ترين نكته‌اي است كه اين روزها بايد به آن توجه كنيم تا سلامت خود و ديگران را به خطر نيندازيم.